به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، یادمان کیعطا طاهری، پژوهشگر و مردم شناس بویراحمدی، با حضور شخصیتهای سیاسی، اهالی فرهنگ و استادان دانشگاه عصر یکشنبه در سرای کتاب برگزار شد. اردشیر صالحپور، نویسنده و هنرمند، با اشاره به عشق کیعطاطاهری به وطن گفت: او جان شیفتهای بود که به سرزمینش عشق میورزید، او به منافع طبقاتیاش پشت کرد تا همراه مردم باشد اما نسب دودمانی او هنوز هم مورد احترام مردم لر است. وی با توضیح درباره نسب خانوادگی طاهری، افزود: دلیری و توانایی ویژگی زاگرسنشینان است و او از این نسب بود که تفنگ گذاشت و قلم را برداشت، کیعطا، قلم قوم لر است. وقتی آلمانیها به زاگرس آمدند، همه لرها برنو میخواستند اما او درخواست کرد که به او آلمانی بیاموزند. وقتی به خدمت خان رفت، از او سوادآموزی طلب کرد و بعدتر گفت که داشتن دانش تنها برای من کافی نیست، باید برای بچههای ایل مدرسه ساخت. او وقتی به دیدار بزرگ ایل میرود هم برای ایلش، آموزگار طلب میکند. کیعطا به القاب ایلی توجه نمیکرد، چرا که به فضیلت قلم پی برده بود، پژوهشهای ایلی در 1347 به لطف و راهنمایی او ممکن شد. صالحپور ادامه داد: او وقت عمده خود را صرف آموزش و مبارزه با بیسوادی کرد. ما قوم لر به خاطر کوچنده بودن، تاریخنگاری نداریم اما تاریخمان را به ترانه نوشتهایم و بازگو میکنیم، تکنیک و روش تاریخنگاری که من اسمش را ترانه-تاریخ گذاشتهام. نوع دیگر تاریخ ما تاریخ شفاهی است که زبان به زبان میچرخد و این روش تاریخ نگاری کیعطا طاهری بود و اطلاعات او چون هرگز ایل را ترک نکرد، اسنادی و دقیق است. البته اساسا تاریخهای قدیم چنین بوده و به همین دلیل سندیت پیدا کرده است. این هنرمند با طرح این سوال که چرا نام کتاب طاهری، کوچ کوچ است بیان کرد: این کتاب مانیفست قوم لر است، الان کوچندهها دو درصد قوم لر هستند و این کتاب آخرین تصاویر تخته قاپو شدن عشایر لر است، انگار خود کوچ، کوچ کرده است. این کتاب کشف کوچ است و درباره عشق، آزادگی و آرمانهای انسانی سخن میگوید.
**همه زندگی طاهری درس است علی مندنیپور؛ حقوقدان و جامعهشناس، با اشاره به اهمیت جایگاه قوم لر در ایران، گفت: کیعطا طاهری زنده است، او از انسانهای ارزشمندی است که نمیمیرد، خودش امروز در میان ما نیست اما فکر و اندیشهاش و آن چه به عنوان میراث باقی گذاشته، با ماست و هر کس به قدر سهمش از او بهره برده است. بزرگداشت چنین انسانی، زینت علم و عالم است. وی ادامه داد: میراث او در کتابها خلاصه نمیشود، همه زندگی او درس است، خانواده بزرگی که هر کس جای او بود از مواهب خاندانی بهره میگرفت اما او هرگز این را فخر ندانست و حتی پیشوند کی را در ابتدای نامش دوست نداشت. میگفت عناوین اعتباری هستند، در جای خود حرمت دارند اما اگر به انسان بی ارزشی گفته شود، مایه سرشکستگی است. در سیاست هم نقش او بسیار مهم است، نگاهش به مسائل اجتماعی و موقعیت شهرنشینی در استان هم مساله جالب توجهی است. او مقبول و محبوب است، با این که رای او را برای نمایندگی مجلس شورای ملی از طرف حکومت پهلوی خوردند، وقتی می بیند نماینده ای که به جای او آمده می تواند برای استان مفید باشد، مردم را به رای دادن به او تشویق میکند. مندنی پور افزود: طاهری دلسوز جامعه و کتابهایش برخورد با جهل و خرافه است، زمانی که او کتاب «درخت را نکشیم» را مینویسد، هنوز اندیشه حمایت از محیط زیست وجود ندارد. او از نقش زن در جامعه صحبت میکند، از نیاز مردم میگوید. کتاب کوچ کوچ تاریخ روابط فرهنگی، سیاسی و اجتماعی استان است که با عشق درآمیخته شده است.
**طاهری یک انسان معنوی است هژیر تشکری، شاگرد کیعطا طاهری، با اشاره به سرزمین کهکیلویه و بویراحمد، گفت: تاریخ ما با عشق گره خورده است، طاهری هم همین طور بود، او نیز عاشق زندگی و کتاب بود و عشق است که میتواند جهان را حفظ کند، من طاهری را در میانه این عشق میبینم. او به خلق شفقت میورزید و با مردم مهربان بود. او افزود: من او را این گونه درک می کنم، شفقت و دلسوزی اش پررنگ بود، او یک انسان معنوی بود که می توانست شفقت داشته باشد، چرا که مهربانی از معنویت بیرون می آید. طاهری در قالبهای ما نمیگنجید. در بخشی از این یادمان، جواد صفینژاد؛ پژوهشگر جغرافیا و علوم اجتماعی، با صحبت درباره ویژگیهای مردم کوچنده به بازگو کردن خاطراتی از کیعطا طاهری پرداخت. عزتالله سام آرام؛ عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی و استاد مددکاری اجتماعی نیز در بخشی از برنامه، خاطراتی از دوران تدریسش در این دانشگاه و همکاری با کیعطا طاهری را مطرح کرد. در بخش پایانی برنامه نیز، بیبی همایون طاهری، فرزند کیعطا طاهری از زندگی پدر سخن گفت و سارا فرزند دخترش در قطعهای ادبی، زندگی پدربزرگ را به تصویر کشید. پیامی هم از طرف نماینده مردم کهکیلویه و بویراحمد در مجلس شورای اسلامی، به این یادمان فرستاده شده بود. در پایان برنامه از یادنامه کیعطا طاهری رونمایی و لوح یادبود این یادمان از طرف خانه کتاب و به امضای نیکنام حسینی پور به فرزندان کیعطا طاهری، بیبی همایون، بیبی سیمین و کیمهرداد طاهری تقدیم شد. ** عطا طاهری بویراحمدی که معمولاً به نام «کیعطا طاهری» شناخته میشود، در سال 1307 در بویراحمد سفلی دنیا آمد، او تاثیر به سزایی در روشنگری مردمان روزگار خود داشت و از او به عنوان موسس اولین کتابخانه در کهگیلویه و بویراحمد نام میبرند. کتاب «کوچ کوچ» طاهری در سال 1393به عنوان بهترین کتاب دهه 80 کهگیلویه و بویراحمد انتخاب و از نویسندهاش تجلیل شد، بخشهایی از این کتاب به زبانهای دیگر نیز ترجمه شده است، از دیگر آثار او نیز میتوان به «ممیرو» اشاره کرد.
١٥:١٧ - دوشنبه ٢٠ اسفند ١٣٩٧ / شماره : ٧٢٥١٢٢ / تعداد نمایش : ١٤١